Skoliosis merupakan kondisi di mana tulang belakang membengkok ke kiri atau kanan dan juga merangkumi putaran. Ini bermaksud tulang belakang bukan sahaja membengkok ke bahagian tepi tetapi boleh berputar pada paksi vertikal (menegak).
Skolisis menyebabkan perubahan pada postur badan yang tidak dapat diperbaiki dengan hanya berdiri tegak. Apabila tulang belakang pesakit skoliosis dilihat melalui imbasan x-ray, tulang belakang mereka kelihatan seperti bentuk "s" atau "c". Keterukan skoliosis ditentukan dengan mengukur sudut kelengkungan tulang belakang.
Isi Kandungan
Apakah Yang Menyebabkan Skoliosis?
Gejala/Tanda
Diagnosis
Rawatan
Apakah Yang Menyebabkan Skoliosis?
Skoliosis boleh diklasifikasi berdasarkan etiologi (punca/ sebab): idiopatik, kongenital atau neuromuskular.
a. Skoliosis Idiopatik
Skoliosis idiopatik bermaksud sebab mendapat skoliosis adalah tidak diketahui tetapi penyelidikan menunjukkan bahawa skoliosis boleh diwarisi dalam keluarga.
Skoliosis idiopatik bukan disebabkan oleh aktiviti seperti membawa beg galas yang berat, postur yang buruk, bermain sukan atau apa-apa sahaja yang mungkin anda lakukan.
b. Skoliosis Kongenital
Skoliosis kongenital disebabkan oleh malformasi (pembentukan tulang belakang yang tidak normal) berlaku semasa perkembangan awal bayi di dalam rahim.
Pembentukan tulang belakang yang tidak normal ini menyebabkan kelengkungan di tulang belakang kerana satu bahagian tulang belakang memanjang pada kadar yang lebih perlahan daripada yang lain.
Lokasi pembentukan tulang belakang yang tidak normal akan menentukan di mana skoliosis berkembang ketika kanak-kanak membesar.
Oleh kerana pembentukan yang tidak normal ini berlaku sejak lahir, skoliosis kongenital biasanya dapat dikesan lebih awal atau pada usia yang lebih muda berbanding dengan skoliosis idiopatik.
c. Skoliosis Neuromuskular
Skoliosis neuromuskular disebabkan oleh penyakit saraf atau otot.
Skoliosis neuromuskular disebabkan oleh keadaan perubatan sistem saraf, seperti palsi serebrum atau distrofi otot, yang menyebabkan kelemahan otot yang menyokong tulang belakang.
Kelemahan otot ini menyebabkan tulang belakang akan semakin lekuk apabila kanak-kanak semakin besar. Oleh sebab itu, skoliosis kategori ini akan menjadi teruk lebih cepat berbanding dengan skoliosis idiopatik dan kerap memerlukan rawatan pembedahan.
Gejala/Tanda
Tahukah anda bahawa biasanya skoliosis tidak mempunyai gejala yang menyebabkan anda rasa sakit. Oleh sebab itu, kebanyakan individu tidak perasan bahawa tulang belakang mereka bengkok.
Lekuk kecil pada tulang belakang biasanya tidak menimbulkan masalah.
Tetapi anda akan rasa sakit atau tidak selesa apabila lengkungan menjadi semakin besar dan mempengaruhi otot dan sendi di sekitar tulang belakang.
Kelengkungan tulang belakang menyebabkan otot yang menyokong tulang belakang menjadi tidak seimbang (otot satu bahagian menjadi lemah dan sebelah lagi terlebih guna).
Antara gejala/tanda skoliosis:
Kelengkungan sisi tulang belakang
Postur badan ke sisi
Sakit di bahagian sekitar tulang belakang, termasuk bahu, pelvis, dan pinggul.
Sakit dengan pergerakan atau aktiviti tertentu.
Perbezaan ketinggian bahu
Perbezaan ketinggian atau kedudukan pinggul
Perbezaan ketinggian atau kedudukan bilah bahu
Perbezaan cara menggantung lengan di sebelah badan ketika anak berdiri tegak
Perbezaan ketinggian sisi belakang ketika anak membongkok ke hadapan
Diagnosis
Skoliosis boleh didiagnosis melalui pemeriksaan fizikal, sinar-x, radiograf tulang belakang, imbasan CT atau MRI.
Lengkung diukur dengan Kaedah Cobb dan didiagnosis dari segi keparahannya mengikut bilangan darjah.
Sudut Cobb 10 darjah= Darjah minimum untuk mendapat diagnosis skoliosis
Sudut Cobb 15-20 darjah= Memerlukan rawatan fisioterapi
Sudut Cobb 20-40 darjah= Disyorkan untuk menggunakan Braces(jaket keras yang dipakai pada badan untuk mengekalkan pembetulan struktur tubuh badan)
Sudut Cobb 40 darjah ke atas= Mungkin memerlukan pembedahan
Ujian Forward Bend Adam juga digunakan oleh pakar pediatrik dan ahli fisioterapi dalam diagnosis skoliosis.
Cara melakukan ujian ini adalah seperti berikut:
Berdiri dengan kaki bersama dan selari.
Letakkan tapak tangan dengan tangan lurus.
Bengkokkan badan ke hadapan ke arah kaki dengan hujung jari menunjuk di antara jari kaki yang besar.
Doktor atau ahli fisioterapi akan memeriksa bentuk punggung. Sekiranya satu bahagian belakang adalah 1 cm lebih tinggi daripada yang sebelah, maka akan didiagnosis skoliosis.
Rawatan
1.Braces
Braces adalah seperti jaket keras yang dipakai pada badan untuk mengekalkan pembetulan struktur tubuh badan.
Doktor mungkin akan mencadangkan pemakaian braces untuk kanak-kanak yang masih membesar dan mempunyai skoliosis sudut Cobb 20-40 darjah.
Pemakaian braces tidak akan menyembuhkan skoliosis atau mengembalikan lekuk tubuh badan menjadi normal, tetapi untuk mencegah lekuk menjadi semakin teruk.
2. Pembedahan
Skoliosis yang teruk (sudut Cobb 40 darjah ke atas) biasanya akan menjejaskan kesihatan seseorang individu seperti fungsi paru-paru akan menurun. Seorang pakar mungkin mencadangkan pembedahan scoliosis untuk mengurangkan kelengkungan tulang belakang dan mencegahnya supaya tidak menjadi semakin teruk.
3. Fisioterapi
Fisioterapi digunakan untuk merawat bentuk skoliosis yang tidak teruk dan digunakan untuk mengelakkan pembedahan.
Matlamat utama fisioterapi adalah untuk mengenalpasti keadaan skoliosis, membantu individu memulihkan dan mengekalkan mobiliti supaya boleh berfungsi ke tahap maksimum dan meningkatkan kualiti hidup mereka.
Rawatan Fisioterapi termasuk:
Senaman untuk meningkatkan mobiliti. Ahli fisioterapi akan merancang program senaman gerakan untuk mencegah batasan dalam pergerakan atau untuk meningkatkan pergerakan badan, jika terdapat batasan dalam pergerakan.
Senaman kekuatan. Senaman akan fokus dalam menguatkan otot-otot di tulang belakang, otot perut dan otot di bahagian badan lain yang menjadi lemah disebabkan oleh skoliosis seperti otot di bahu atau kaki.
Terapi manual. Ahli fisioterapi menggunakan tangan mereka untuk mengembalikan gerakan di sendi dan tisu otot yang mungkin menjadi terhad kerana skoliosis.
Modaliti. Untuk mencapai matlamat terapi fizikal individu, rawatan tambahan seperti ais, pek panas, rangsangan elektrik atau ultrasound akan digunakan.
Latihan Berfungsi. Ahli fisioterapi akan menilai corak pergerakan, memberikan pendidikan mengenai corak pergerakan yang betul, dan melatih badan untuk mencapai pergerakan yang optimum.
Pendidikan. Ahli fisioterapi akan memberi maklumat mengenai skoliosis dan kesannya pada badan dan pergerakan.
Kaedah Schroth
Kaedah Schroth merupakan senaman rawatan khas untuk skoliosis. Senaman yang khusus akan diberikan kepada setiap individu berdasarkan lekuk tulang belakang. Kaedah ini membantu untuk mengembalikan tulang belakang yang melengkung kepada kedudukan yang lebih semula jadi.
Matlamat kaedah Schroth adalah untuk memutar, memanjang dan menstabilkan tulang belakang dalam satah tiga dimensi. Ini dicapai melalui terapi fizikal yang memberi tumpuan kepada:
Memulihkan simetri otot dan postur
Bernafas ke bahagian cekung badan
Meningkatkan kesedaran individu mengenai postur badan
Kesimpulannya, fisioterapi boleh membantu dalam:
Mengurangkan atau menstabilkan lekuk tulang belakang
Menambahbaik postur dan pergerakan
Meningkatkan kestabilan dan kekuatan otot
Menambahbaik pernafasan dan meningkatkan keupayaan paru-paru
Meningkatkan pergerakkan bahagian badan yang terhad dan mengurangkan kesakitan
Mengajar aktiviti kehidupan seharian
Menggalakkan pengurusan diri dan pemahaman mengenai tulang belakang
Meningkatkan kesedaran dan pendidikan kepada keluarga dan individu
Membina program latihan dan penjagaan di rumah